PANDOMİMA TÜRÜ VE ÖZELLİKLERİ
Pandomim Nedir? Pandomim Türünün Tarihi Gelişimi
Pandomim Hakkında Bilgi
Kısaca sözsüz tiyatro olarak tanımlayabileceğimiz pandomima sanatında oyuncular sadece el-kol ve yüz hareketlerini kullanarak olayları ve durumları taklit eder. Pandomima sanatında ses kullanılır; fakat söz yani ifadeler, dil kullanılmaz. Ses oyunda kurguyu güçlendirmek ve anlatımı renklendirmek için kullanılan bir araçtır. Tıpkı Klasik Tiyatro gibi pandomima da danstan doğmuştur. Zaman içinde birtakım hareketler ile olay ve durumların taklidi bu sanatın doğmasında etkili olmuştur. Pandomima bir güzel sanat dalıdır. Güzel sanatlardan ritmik sanat dalları arasında yer alır.
Bu sanat dalında oyuncular sahnede oyunu sadece jest ve mimikleri kullanarak sergiler. Oyunda seyirci ile oyun arasındaki iletişim bu hareketlere bağlıdır.
Pandomima Sanatının Tarihsel Gelişimi
Pandomima sanatının kökenleri Eski Yunan ve Roma uygarlığına dayanır. Ortaya çıkıp yaygınlaştığı dönemde kilise ve saray tarafından din dışı olduğu gerekçesi ile yasaklanmıştır. Buna rağmen özellikle orta çağda varlığını devam ettirmiş çağdaş drama ve doğaçlama türlere ilham kaynağı olmuştur. 19. Yy’da yeni bir tür gibi tekrar gündeme gelip yaygınlaşmıştır. Bunda sessiz sinemanın etkisi büyüktür. Bu yüz yılda yeni gelişen görüntü teknolojisindeki eksiklikler oyuncuları sessiz sinemaya yöneltmiş böylece pandomima sanatı yeniden gündeme gelmiştir.
Türk edebiyatında pandomima sanatı ilk defa Tanzimat edebiyatı döneminde tanınmıştır. Edebiyatımızda gelişip yaygınlaşamamıştır. (Tanzimat’ta Samipaşazade Sezai sanat dalını tanıtmak için “Pandomima” isimli bir hikaye yazmıştır.)
Pandomima sadece sözsüz taklit değildir. Bu sanatta yaşamın herhangi bir anı, parçası vücut dili kullanılarak anlatılır. Böylece izleyici konuşmanın yardımı olmadan oyuncunun düşüncelerini ve oyunun kurgusunu kendisi yorumlayarak hisseder. Elbette söz olmadan anlatımda bulunmak çok daha zordur. Burada devreye pandomima sanatçısının kabiliyeti ve sanat yeteneği devreye girer.
Pandomima Sanatının Özellikleri
1-Bu sanatta sadece el-kol ve yüz hareketleri kullanılarak olaylar anlatılır.
2-Pandomimada, şarkı, dans, akrobasi ve müzik kullanılabilir.
3-Pandomima sanatında oyunlar tiyatro gibi bir sahnede sergilenir
4-Pandomima sanatının oyuncu, yönetmen, kostüm vb. gibi tüm unsurları tiyatro ile aynıdır.
5-Pandomima sanatında doğaçlama ve taklit tiyatrodan daha önemlidir.
6-Pandomima sanatçıları, pandomimacı olarak adlandırılır. Pandomimacılar Özel jimnastik yetenekleri diksiyonu düzgün kişilerdir.
7-Palyaço türü pandomima sanatından doğmuştur.
Dünyada bilinen pandomima sanatçıları şunlardır:
Charlie Chaplin ve Buster Keaton ( Taş Surat), Maguy Marin, Pina gibi sanatçılar sessiz sinema ile türün gelişip yaygınlaşmasına katkı sağlamışlardır.
Örnek: